...يك نامه براي افسانه

گل خانم! امروز وقتي كه از دانشگاه بر مي گشتم، خبر پيروزي تيم سنگال را از سوئد شنيدم. به نظر من خبري وجود ندارد كه باورناپذير باشد، ولي تعجب برانگيز چرا. يكه خوردم. حسي مشابه شبي كه خبر حمله به برجهاي تجارت جهاني را شنيدم، به من دست داد. آنشب ... همراه رويا و رِِِِِِِِِِيتا آمده بود تا قرار روز جشن و... را بگذاريم. داشتيم حرف از شكوفه و عطر و بوسه ميزديم كه موبايل ... زنگ زد. رزيتا بود. خبرمان كرد كه... صحنهء انفجار بارهاوبارها در فاصلهء كمتر از ده دقيقه تكرار مي شد، اطلاعيهء گروهكهاي مختلف و اعلام موضع نسبت به اين اتفاق...آمار تعداد سرنشينان هواپيما... آمار احتمالي افراد داخل ساختمان... و انتحار آگاهانهء ربايندگان و خلبانان هواپيماها بوي وحشت و جنگ بلد شده بود. ايندفعه نوبت كيست؟ و كدامين سرزمين در انتظار به مويه نشستن بر عزيزان خويش است؟ ديگر نفهميدم بقيهء شب چطور گذشت.از روياي سفيد و روشن به روياي تيرهء جنگ غلطيدم. صداهاي مختلفي در گوشم مي پيچيد. من در آستانهء گذر از دالان نور و تور و سرور بودم و دنيا در آستانهء جنگي انتقامجويانه. جنگي كه از موطن قدرتمند دموكراسي در حال پا گرفتن بود. (به قول سانتاگ: چه كسي در قدرتمند بودن امريكا ترديد دارد؟ اين تنها چيزيست كه امريكا به ان نياز دارد.)... ومن مانده بودم در اين دنيايي كه راه به سوي ويراني مي برد چه مي توان كرد؟... تصاوير آوارگان افغاني، بمباران ويرانشهرها، مهاجران خسته، كمپ مرزي، زايمان صحرائي، گرسنگي، وبا و ... آن روزها گذشتند. نه من عروس ناز و نوازش شدم و نه جهان در قدرت بي نظيرامريكا شك كرد. همه چيز سر جاي خودش است. امريكا، افغانستان، ... و پروانه... آيا زندگي غير از اين است؟ دوستي دارم كه هميشه ميگويد: حال همهء‌ما خوب است. فقط انگار چيزي در اين ميان گم شده است... قربان تو... پروانه

(نامه های جودی آبوت به بابا لنگ دراز (5

مهربان من! هيچگاه نمي شود گفت كه، كي و چگونه آغاز شد...سرم را كه به عقب بر مي گردانم، همه چيز در غلظت مه گم شده است. دلم ناگهان پروخالي مي شود. نامت را بي وقفه تكرار مي كنم، نشاط وصف نا شدني اي ست‌‌... باور كن نازنين! جودي تو...

...ريلكه

گاهي اوقات اشعار ريلكه( يه جورائي) حسابي ديوانه ام ميكند؛

بگذار زيبائي ات خود بگويد

بي چند و چونی تو سكوت مي كني؟

!او به سخن در مي آيد: من هستم

به هزار شيوه از راه ميرسد

سرانجام

برتر از هرچيز راينر ماريا ريلكه/ 12 دسامبر 1875 ، پراگ...29 دسامبر 1926 ، والموت

...مده آ

امروز داشتم داستان يا اسطورهء ” مده آ ” را مي خواندم. زني كه براي رسيدن به عشقش دست به هر كاري ميزند. گاهي فكر مي كنم كه مده آ سمبلي از تمام خصلتهاي اغراق شدهء زنانه است. مده آ عشق و جنون و ايثار و خرد زنانه (يا به عبارتي مكر زنانه ) و حسد را در حد كمال دارد. مده آ دختر پادشاه كولخيس بود و از دانش جادوگري بهره، زيادي داشت. هنگامي كه جيسن براي بدست آوردن پشم زرين -كه شرط اول براي بدست آوردن سلطنت مي باشد- به كولخيس مي‌ آيد، آيتيس - شاه كولخيس - برايش شروطي مي گذارد كه، مده آ با استفاده از دانش جادو، جيسن را ياري ميكند تا بتواند به پشم زرين دست يابد. در ازاي اين ياري او قول ازدواج و همراهي و اقامت در سرزمين جيسن را از او ميگيرد. پس از ربودن پشم زرين، مده آ در هنگام فرار برادر خود را مي كشد و قطعه قطعه مي كند تا مانع از رسيدن لشگريان پدرش به كشتي جيسن شود. بالاخره با جيسن در سرزميني- كورينت - اقامت مي كنند و صاحب دو پسر مي شوند. پس ازمدتي جيسن براي ورود به درباركورينت با دختر شاه كورينت ازدواج كرده و مده آ را از شهر مي راند. مده آ هم پيراهني آغشته به زهري جادويي ، كه روي پوست مشتعل مي شود، را به عنوان هديه به عروس جديد ميدهد و سبب مرگ شاه و دخترش مي شود. از انطرف دو فرزندش را كشته و جسدشان را براي جيسن مي فرستد. خودش هم عين تمام داستانهاي اسطوره اي ديگر، سوار بر ارابه اي كه از آسمان آمده، مي شود و به آسمان يا بارگاه خدايان ميرود... عشق،‌ گناه، عقوبت و تصوير اسطوره اي زن(موجودي با توانائي هاي فرا مادي) به روشني در اين داستان بسيار كوتاه نمايان است. جالب اينجاست كه در اكثر داستانهاي اسطوره اي رنگي از مادر وجود ندارد. پير پائولو پازوليني(كارگردان اسطوره شناس ايتاليايي) يكي از بهترين نسخه هاي سينمايي مده آ را ساخته و در فيلمش از موسيقي شرقي و ايراني به صورت بسيار زيبايي استفاده كرده است. پروانه

فوتبال و زندگی

از وقتي كه بابا سفر رفته، فوتبال ديدن از يادم رفته. يعني ديگه ذوقي براي ديدن ندارم. ديكه كسي صدام نمي كند كه...من هم دنبالشو نمي گيرم. امروز باز هم يكي از بچه ها صدام كرد. رفتم، ديدم كه دوباره كامرون بازي داره...ياد جام جهاني 90 افتادم. اولين بازي، بازي كامرون و آرژانتين بود.1-0 به نفع كامرون. من كلي از ديدن اين سياهاي گنده ذوق زده شده بودم و بابا از نتيجهء غير منتظرهء بازي. يادم مياد كه من طرفدار سياها بودم چون سياهن و هميشه مظلوم و بابا طرفدار تكنيك بود و بازي برترو قدرت. مي گفت” وافعيت زندگي انتخاب بهترينهاست. كم زندگي كن اما در اوج! ” و من كه يك تكيه گاه معقول و منطقي داشتم،‌ حس ام را رها مي كردم تا پرواز كند و همين امر كمكم مي كرد تا بنويسم و بنويسم و دنياي خيالم را آنقدر قوي بسازم كه دنياي واقعيت در برابرش حقير باشه و من سبكسر از كنار تمام واقعيات خشن بگذرم. مثل خواب زده اي كه در خواب از لبهء پرتكاهي عبور مي كند. بگذريم، بابا رفت و من در سني وارد جامعه شدم كه پر از رويا بودم و خيال، بي قيد و سبك بال...گذشت و گذشت...بارها و بارها زمين خوردم، بلند شدم، اشك ريختم، سكوت كردم،‌ يادگرفتم و يادگرفتم كه قاعده، زندگي واقعي ”رويا ديدن با چشم باز است‌.” در دوره اي كه قدرت و تكنيك حرف اول را ميزند و واقعيت خشن وسرعت سرسام آور جاي خودش را در زندگي همه باز كرده، آيا ميتوان در چيزي اندكي تامل كرد؟؟؟ آيا ميتوان بدون تامل، چيزي را شناخت؟؟؟ آيا ميتوان بدون شناخت دل بست؟؟؟ آيا ميتوان بدون عاشقي زيست؟؟؟ آيا ميتوان رويا ديد؟؟؟...من حرف پدرم را قبول دارم كه هميشه بايد بهترين را خواست. زندگي فقط يك بار است. اما اين بهترين اون چيزيه كه فقط و فقط من را راضي ميكند،‌ نه اون بهتريني كه استانداردهاي زندگي امروزي به من تلقين مي كند. من امروز كامرون را دوست داشتم نه بخاطر اينكه دلم براي سياها مي سوزد و نه بخاطر اينكه بخواهم لجوجانه روي حرفم بايستم. من امروز كامرون را دوست داشتم چون از ديدن بازي آنها حس خوبي به من دست داد. اين موجه ترين دليل منه‌ ! پروانه

(نامه های جودی آبوت به بابا لنگ دراز (4

اكنون ميدانم كه بار ديگر متولد شده ام ! همواره پل اعتماد سخت گذر ترين، گذرگاه است.درست مثل راه باريكه اي در مه ! چشمانم را مي بندم، دستم را به تو مي سپارم. مرا به فراسوي رويا ها مي بري. مرا از” من ”بيرون مي كشي و باز از نو ميسازي... تصدق چشمان بي مانندات... جودي

(نامه هاي جودي ابوت به بابا لنگ دراز (3

مي خواهم قطرهء اشك تو باشم:

از چشمانت قدم به دنيا گذارم،

بر گونه هايت زندگي كنم،

و بر روي لبانت بميرم.

جودي بي تاب ...

Susan Sontag

Susan Sontag در سي و چند سال گذشته يكي از شخصيت هاي بر جستهء زندگي روشنفكري امريكا، به ويژه از نوع نيويوركي آن بوده است. سانتاگ كارنامهء پرباري دارد و با پرداختن به مضامين بكر و تازه در گسترهء ادبيات‌،‌ سينما،‌ عكاسي، زيبايي شناسي، انقلاب وحتي بيماري، دريچه اي نو برفرهنگ معاصرجهان بازگشوده است. سانتاگ دائم جايگاه خود را درعرصهء روشنفكري نيويورك تغيير مي دهد و درواقع آنچه زماني درباره،رولان بارت و آزادي نويسنده گفته بود، درموردخودش هم مصداق دارد.به همين اعتباراست كه امروزه به سانتاگ به عنوان يك شخصيت عرف شكن، چه درزندگي و چه دردايرهء روشنفكري امريكا نگاه مي كنند.سانتاگ روشنفكري است كه بسياري از روشنفكران جهان را دو سودايي كرده.ان چه او مي نويسد، بيان شور و سليقهء او، حضور حاظر و ناظر هستي او،و البته، غناي نديشه و سبك و سياق فردي اوست. سونتاگ هم يك منتقد پژوهشگراست و هم يك سوگوار اندوه زدهء شكستن و گسستن فرهنگ مدرنيسم. به گفتهء‌خودش، نگران انحطاط تازه است و نوشته هايش نشانه هايي از كشف مداوم پي آمد هاي هين گسست و انحطاط را در خودش دارد. سانتاگ در جستجوي معنا،‌ همگاني ترين موضوعات روز را مي كاود و دائم به فكر معنا و مفهوم واقعيمدرن بودن است... مقالات نسبتا خوبي در معرفي Susan Sontag در ماهنامهء ادبي، هنري گلستانه/ارديبهشت81 وجود دارد. پروانه

(نامه های جودی آبوت به بابا لنگ دراز (2

ميداني بابا لنگ دراز خوب من ! همواره از دوياره به دنيا آمدن، كشف عجايب جهان از نو، كشف روابط ناب انساني، آنچنان غرق در لذت مي شوم كه نمي خواهم از آن بيرون بيا يم، كه دوباره و دوباره زاده شدن را مي خواهم. پس به استقبال مردن در اين لحظه مي شتابم تا در لحظه اي ديگر تولدي ديگر را تجربه كنم. تولدي كه برايم با لذت و درد شناخت همراه است.سفر به سرزمين عجايب وجود ديگري، همواره برايم ناب ترين سفر كشف و شهود بوده، در بستري كه يك رابطهء انساني در حال باليدن است، چنان بينشي ميابم كه انگار جهان در خدمت من است، و تمام رازها گشوده مي شود، و من به بي نهايت مي روم. دستان اعتمادم را به دستت مي سپارم و با تو به سمت جاودانگي قدم بر مي دارم... با اعتماد... جودي

فراتر از بودن

...در هر زندگي چيزي دهشتبار وجود دارد. درعمق هر زندگي چيزي دهشتبار، سنگين وسخت و گس وجود دارد. چيزي مانند يك رسوب،‌ سرب، لكه، رسوب غم،‌ سرب غم،لكه اي از غم. جز قديسها و بعضي سگها همهء ما به بيماري غم مبتلا هستيم. كما بيش اين بيماري حتي در جشنهاي ما وجود دارد. شادي كمياب ترين ماده در اين دنيا ست. شادي هيچ ارتباطي با سرخوشي، خوشبيني و يا شورو شوق ندارد... شادي از درون سرچشمه نمي گيرد بلكه، در بيرون پديدار مي شود. شادي چيزي ست جاري، سبك چون هوا، در پرواز،يك هيچ. ما براي غم اعتباربيشتري قائل هستيم تا شادي. براي غميكه پيشينه اش، وزنش و عمقش را به رخ مي كشد.شادي هيچ پيشينه،‌ وزن و عمقي ندارد. در دم متولد مي شود. در پرواز است. در لرزش آواي چكاوك. شادي پر ارزش ترين و كم ارزش ترين مادهء دنيا ست.تنها كودكان آن را مي بينند. كودكان، قديسها، سگهاي ولگرد و تو... فراتر از بودن/ كريستن بوبن پروانه

(نامه های جودی آبوت به بابا لنگ دراز (1

بابا لنگ دراز عزيز، در اين روزهاي يخ بستگي فرديت محض،در اين بستر لرزان روابط انساني، كشف دستاني كه بند بند تن و روان را به شعف آورده و انسان را از حبس فرديت بيرون كشيده وبه بستر بي كرانگي جمع پيوند دهد،‌ يافتن شانه اي كه در روياي دلپذير بي مرزي نشاني از امنيت باشد، حل شدن در مكالماتي كه هر لحظه نو و بديع مي نمايد، معجزه اي بيش نيست!معجزه اي كه پايه هاي خانه اي نو در قلب آدمي است، تا بنايش را دستان محكم ما آباد كند! عزيز من بمان...مي ماني؟ جودي كوچك تو...

ماياكوفسكي

حتما ماياكوفسكي را مي شناسيد...

مجسمه سازم.

ديوانه وار،

از فرياد هاي دردم

شعر مي تراشم.

فرا تر از بودن

براي آنكه كمي، حتي اگر شده كمي زندگي كرد، دو تولد لازم است. تولد جسم و سپس تولد روح.هر دو تولد مانند كنده شدن هستند. تولد اول بدن را به اين دنيا مي افكند، وتولد دوم روح را به آسمان مي فرستد. تولد دوم من زماني بود كه تو را ديدم... فرا تر از بودن / كريستن بوبن (اين كتاب قشنگ توسط نشر ماه ريز چاپ شده است.)

... شعری برای

چشمانم را مي بندم ،

جهان آهسته مي خوابد.

مي دانم ! هيچ گريزگاهي نيست ،

از مسيل سرودي كه خود جوشيده‌ .

با جان مي نيوشمش

و با آهنگش گام بر مي دارم‌ ،

در هر راه.